Community Award 2024: Leuven Pride
Soms begint iets kleins. Een idee, een groep geëngageerde mensen, een gedeelde droom. Maar als het moment juist is, als de gemeenschap er klaar voor is, kan zo’n initiatief uitgroeien tot iets groots. En precies dat gebeurde met de allereerste Leuven Pride, een prachtig initiatief van UniQue Regenbooghuis en Queer Leuven.
Tijdens Sparkle 2025 werden zij bekroond met de Community Award, een erkenning voor een lidvereniging die op een bijzondere manier bijdraagt aan de LGBTQI+ gemeenschap. Een meer dan verdiende prijs. Na de awardshow spraken we met Jamine De Wandel, die samen met ons terugblikt op een jaar vol mijlpalen – en vooruitkijkt naar wat de toekomst nog in petto heeft.
“Als je terugkijkt op die eerste editie van Leuven Pride, wat blijft je dan het meest bij?”
Jamine glimlacht even, alsof ze het moment opnieuw beleeft. “Goh, de massa mensen, toch wel. In alle eerlijkheid, we hadden eigenlijk gerekend op 400 à 500 deelnemers. We speelden liever op safe, ook praktisch met de stad. Maar dan die start… die enorme mensenmassa, die zee van regenboogvlaggen en queer people die zich verzamelden. Dat moment, waarop je ziet dat alles volloopt en de diversiteit om je heen voelt, dat was echt fenomenaal. Een kippenvelmoment.”
Die eerste editie kwam echter niet uit het niets – het was een logische volgende stap vanuit de ‘werkgroep Kleur bekennen: Zichtbaarheid’, die al langer werkte aan manieren om het vernieuwde Leuvense queerbeleid onder de aandacht te brengen. In 2021 riep Leuven haar inwoners op om mee te denken over regenboogbeleid. Dat leidde tot Queer Leuven, het Queer Arts Festival en de Pride is a Protest-mars in 2023. Een jaar later volgde, dankzij Hildegard Van Hove en vele vrijwilligers, de eerste grootschalige Leuven Pride – een optocht voor zichtbaarheid en inclusie.
“Hoe hebben jullie de impact van Leuven Pride op de LGBTQI+ gemeenschap in Leuven ervaren?”
“Leuven Pride heeft voor veel mensen echt wel nieuwe deuren geopend,” zegt Jamine zonder aarzeling. “Mensen vonden elkaar weer makkelijker, de drempel om mee te doen aan queer activiteiten werd lager en er kwam een nieuwe dynamiek in het regenbooghuis. Je voelde gewoon dat mensen zich gezien voelden. En dat is uiteindelijk waar Pride om draait. Het geeft kracht. En ruimte.”
Maar het ging niet alleen om verbinding. Leuven Pride hielp ook om het begrip ‘queerness’ meer en meer te verduidelijken, zelfs binnen de queer community zelf. “Zelfs binnen onze eigen gemeenschap zijn we nog steeds in beweging, nog steeds aan het groeien. En dat is minstens even belangrijk als de zichtbaarheid op straat.”
Die impact reikte verder dan de LGBTQI+ gemeenschap zelf. Ook bondgenoten, lokale organisaties en beleidsmakers voelden de kracht. “We kregen berichten van mensen die nog nooit een Pride hadden meegemaakt, maar die nu beseften hoe belangrijk dit is. Dat bewustzijn, die connectie – dát is precies wat we wilden bereiken.”
Een bewuste keuze: geen praalwagens, maar wel ‘iedereen samen’
Voor Queer Leuven is Pride in de eerste plaats terug naar de roots. Een moment van samenhorigheid en zichtbaarheid, eerder dan een groot spektakel. “We wilden geen afstand creëren tussen deelnemers en toeschouwers. Geen praalwagens die boven de menigte uittorenden, maar gewoon een optocht waar iedereen deel van uitmaakte. Waar je naast elkaar liep, elkaar zag en voelde: we zijn hier samen.”
Die keuze bepaalde ook de hele sfeer van de dag. Vanaf het Martelarenplein trok de stoet door de Bondgenotenlaan, over de Grote Markt tot vlak voor het justitiepaleis. Geen groot podium met luide beats, maar een warme, ritmische mars, begeleid door een percussieband. Langs de route bleven mensen stilstaan, sloten ze zich aan, vierden ze mee. “We wilden dat Pride toegankelijk en veilig voelde, dat iedereen zich betrokken voelde. En ik denk dat we dat wel hebben kunnen realiseren.”
Wat brengt de toekomst?
De voorbereidingen voor Leuven Pride 2025 zijn al in volle gang. “We hopen op minstens 1.500 deelnemers, maar uiteindelijk draait het niet om de aantallen,” zegt Jamine. “Het gaat om wat mensen voelen en meenemen na die dag. Dat ze zich gezien, gesteund en verbonden weten. Dáár doen we het voor.”
De tweede editie van Leuven Pride vindt plaats op 27 september 2025, en ook het culturele luik groeit mee. Van 10 tot 31 oktober keert het Queer Arts Festival Leuven terug, dit keer met nog sterkere samenwerkingen en een breder artistiek programma, georganiseerd door Queer Leuven. En voor wie het hele jaar door betrokken wil blijven, biedt Regenbooghuis UniQue een kalender vol activiteiten.
“We blijven bouwen aan een stad waar queer mensen zich écht thuis voelen,” besluit Jamine. “Meer initiatieven, meer samenwerking, en vooral: nog meer zichtbaarheid. Leuven Pride 2024 was pas het begin.”
Meer weten over Leuven Pride?
